Avv cao, dispensatie verlenen en supermarkt-cao - antwoord op Kamervragen
In dit artikel:
Minister Carola van Hijum (SZW) heeft gereageerd op berichtgeving dat bezorgsupermarkten zoals Picnic en Flink onder de supermarkt-cao zouden vallen. Zij benadrukt dat de minister verantwoordelijk is voor het toekennen van algemeenverbindendverklaringen (avv) en voor het verlenen van dispensatie, en dat die besluiten binnen vaste wettelijke kaders genomen worden. Het Nederlandse cao/avv-stelsel bestaat al bijna honderd jaar en biedt volgens haar flexibiliteit doordat sociale partners zelf de werkingssfeer en afspraken kunnen bepalen.
De minister wijst erop dat het aan sociale partners is om onduidelijkheden over de werkingssfeer onderling te bespreken; alleen als partijen er niet uitkomen kunnen zij de rechter om een uitspraak vragen of zich tot de minister wenden. Voor bedrijven die het oneens zijn met een algemeen verbindend verklaring geldt de mogelijkheid tot het indienen van bedenkingen en een verzoek tot dispensatie. De huidige criteria voor dispensatie staan beschreven in paragraaf 7 van het Toetsingskader AVV: de verzoeker moet aantonen met zwaarwegende argumenten waarom naleving van de avv redelijkerwijs niet van hem kan worden gevraagd — veelal omdat de bedrijfskenmerken wezenlijk verschillen van die van de ondernemingen waarvoor de cao geldt.
Procedurematig krijgen betrokken partijen eerst gelegenheid te reageren op een dispensatieverzoek; daarna hoort de verzoeker die reacties en vervolgens beslist de minister. Tegen een besluit staat bezwaar en (hoger) beroep bij de bestuursrechter open. Van Hijum zegt de voorkeur te geven aan onderlinge oplossingen om langdurige juridische conflicten te vermijden, maar noemt het ook begrijpelijk dat partijen soms de minister inschakelen.
De minister erkent dat nieuwkomers en innovatieve bedrijfsmodellen zich gerepresenteerd moeten voelen binnen cao’s en dat maatwerk wenselijk kan zijn. In de praktijk gebeurt dit via instrumenten zoals minimumbepalingen in cao’s, hardheidsclausules of decentralisatiebepalingen. Tegelijk voert het ministerie momenteel een verkenning uit naar mogelijk onderhoud van het cao- en avv-stelsel; in een Kamerbrief van 19 november 2024 werden vier sporen uitgezet die verder worden uitgewerkt. De Tweede Kamer wordt na de zomer nader geïnformeerd. Over lopende individuele dispensatieprocedures doet de minister geen inhoudelijke uitspraken.