Belasting- en invorderingsrente - antwoord op vragen

In dit artikel:

Staatssecretaris Heijnen (Fiscaliteit) heeft in het SO toelichting gegeven op het kabinetsbeleid rond belasting- en invorderingsrente (BIR). Het kabinet wil de rente die wordt berekend over terugvorderingen en nabetalingen van toeslagen afschaffen; een wetsvoorstel daartoe (onderdeel van de Wet verbetermaatregelen toeslagen) is al ingediend. De motivatie: terugvorderingen en nabetalingen zijn onvermijdelijk door het voorschotstelsel en de afhankelijkheid van de afwikkeling bij de Dienst Toeslagen en de Belastingdienst, er is geen bewijs dat rente het gedrag van burgers effectief stuurt, en afschaffing vereenvoudigt zowel voor burgers als voor de uitvoering.

Voor de invorderingsrente stelt het kabinet het percentage voor 2026 vast op 4,3% (tegenover het huidige 4,0%) om te voorkomen dat burgers geconfronteerd worden met een sterke stijging. Invorderingsrente werkt twee kanten op: wie te laat betaalt, betaalt rente; wie een teruggaaf te laat ontvangt, ontvangt rente. De Belastingdienst-systemen kunnen momenteel niet differentiëren tussen belasting- en toeslagvorderingen, waardoor technische en bestuurlijke keuzes voor langere termijn aan een volgend kabinet worden overgelaten. Dat kabinet moet ook een samenhangende visie ontwikkelen op invorderingsrente en eventuele ontkoppeling van tarieven voor belastingen en toeslagen.

Belastingrente wordt automatisch berekend; aanpassing van tarieven heeft beperkte uitvoeringskosten, maar vereenvoudiging zou financieel kunnen leiden tot grotere derving. Als vertragingen door de overheid ontstaan, kan op grond van de Invorderingswet worden beoordeeld of invorderingsrente wegens bijzondere omstandigheden achterwege blijft. Tot slot wijst Heijnen op mogelijkheden om belastingrente te voorkomen (tijdig aangifte doen of binnen vier maanden een voorlopige aanslag aanvragen), en benadrukt dat veel toeslagontvangers weinig mogelijkheden hebben om terugvorderingen of hun timing te beïnvloeden—een van de redenen voor de voorgenomen afschaffing van rente op toeslagen.