Fiscaal belasten van persoonlijk pensioenadvies - antwoord op vragen
In dit artikel:
Staatssecretaris Heijnen heeft in antwoorden op Kamervragen duidelijk gemaakt dat er geen gerichte vrijstelling in de loonbelasting komt voor persoonlijk pensioenadvies dat een werkgever voor werknemers bekostigt. Met de inwerkingtreding van de Wet toekomst pensioenen (Wtp) is wel verplichte keuzebegeleiding geïntroduceerd: pensioenuitvoerders moeten werknemers via een (digitale) keuzeomgeving ondersteunen bij keuzes binnen de pensioenregeling. Die verplichting is een open norm tussen informeren en adviseren en vereist geen individueel persoonlijk advies.
Persoonlijk pensioenadvies gaat verder dan keuzebegeleiding wanneer er persoonlijke gegevens buiten de pensioenregeling nodig zijn (bijvoorbeeld hypotheek- of belastinggegevens) en de advisering specifiek op de individuele financiële situatie wordt afgestemd. Pensioenuitvoerders mogen adviseren over keuzes binnen de regeling en de pensioenregelgeving, maar niet over productgerelateerde zaken waarvoor Wft‑advies nodig is. Werkgevers hebben geen wettelijke adviesplicht, maar wel op grond van goed werkgeverschap een zorgplicht omtrent pensioenkeuzes; vaak laat de werkgever de feitelijke begeleiding door de uitvoerder doen.
Als een werkgever extra, persoonlijk financieel pensioenadvies verstrekt of de kosten daarvoor betaalt, wordt dat fiscaal gezien als een voordeel uit dienst en valt het onder belast loon (in natura). Dit komt doordat de werkgever in dat geval privéuitgaven van de werknemer op zich neemt. Wel bestaat de mogelijkheid om de kosten via de vrije ruimte van de werkkostenregeling (WKR) onbelast te laten vergoeden, mits daar binnen de grens en voorwaarden voldoende ruimte voor is. Kosten die alleen samenhangen met de voorgeschreven keuzebegeleiding kwalificeren niet als voordeel omdat zij geen privéuitgaven van werknemers wegnemen.
De Belastingdienst‑kennisgroep loonheffing algemeen heeft in oktober 2023 en recentelijk een aanvullend standpunt gepubliceerd over wanneer een zogenoemd pensioen‑APK‑gesprek als belast persoonlijk advies moet worden gezien; dat laatste is het geval zodra zo’n gesprek de keuzebegeleiding overstijgt. Een standpunt van de kennisgroep is een rechtsopvatting op basis van het bestaande fiscale kader; de uiteindelijke beoordeling in individuele gevallen blijft aan de inspecteur en is afhankelijk van feiten en omstandigheden.
Heijnen erkent het nut van persoonlijk pensioenadvies in bepaalde gevallen, maar ziet geen aanleiding om de fiscale kwalificatie te wijzigen of een gerichte vrijstelling in te voeren. Een dergelijke vrijstelling zou een wetswijziging en budgettaire middelen vergen. Het standpunt van de Belastingdienst belemmert de verplichte keuzebegeleiding niet; het maakt alleen duidelijk wanneer extra, persoonlijk advies tot belast loon leidt. Werkgevers die willen voorkomen dat persoonlijk advies bij werknemers belast wordt, kunnen onder voorwaarden gebruikmaken van de vrije ruimte binnen de WKR.