Meer werken loont vaak meer dan gedacht - onderzoek naar marginale druk

In dit artikel:

Onderzoek van Erasmus Universiteit en het ministerie van Financiën, in samenwerking met drie andere ministeries, toont dat vooral mensen met lagere inkomens hun marginale druk vaak te hoog inschatten. Staatssecretaris Heijnen heeft de uitkomsten van dit onderzoek gedeeld; de studie bevroeg ruim 2.500 Nederlanders en testte drie verschillende informatie-interventies om die mispercepties te verminderen.

De marginale druk geeft aan welk deel van een salarisverhoging verdwijnt door extra belasting en het wegvallen van inkomensafhankelijke toeslagen. Bijvoorbeeld: bij €100 extra bruto, waarbij €50 meer belasting en €10 minder kinderbijslag betaald wordt, is de marginale druk 60 procent. Door de complexe mix van belastingen en toeslagen in Nederland is het voor veel mensen lastig precies te berekenen hoeveel extra uren werken écht netto oplevert, wat hun beslissingen over meer of minder werken beïnvloedt.

De proef liet zien dat gerichte informatie de inschatting aanzienlijk kan verbeteren, met het grootste effect bij lage inkomens die eerder overschatten. Als praktische vervolgopties adviseren de onderzoekers laagdrempelige, gepersonaliseerde rekenhulpen — zoals de Nibud-werkurenberekenaar — en een actieve rol voor werkgevers: zij kunnen parttimers informeren over de financiële gevolgen van meer uren, dit bespreken tijdens functioneringsgesprekken of samen de calculator doorlopen. Andere voorgestelde maatregelen zijn gerichte brieven aan kwetsbare groepen of een brede publiekscampagne met de boodschap dat extra werken vaak meer oplevert dan verwacht. Deze inzichten kunnen beleidsmakers helpen het arbeidsaanbod beter te beïnvloeden.