Schijnzelfstandigheid bij UWV? - handhaving door Belastingdienst
In dit artikel:
Minister Paul (SZW) heeft Kamervragen beantwoord over het vertrek van verzekeringsartsen bij UWV en de rol van schijnzelfstandigheid en Belastingdienst-handhaving. UWV concludeert dat het inhuren van verzekeringsartsen als zzp’ers een groot risico op schijnzelfstandigheid met zich brengt en heeft deze artsen meerdere keren een aanbod gedaan om in vaste dienst te treden; slechts een klein aantal is daarop ingegaan. Als gevolg hiervan vermindert de inzet van zzp-artsen, wat de wachttijden voor sociaal-medische beoordelingen vergroot. UWV blijft echter actief werven en zoekt naar oplossingen voor de mismatch tussen vraag en aanbod.
Niet alle zzp-opdrachten zijn gestopt: er blijven kortdurende, resultaatgerichte klussen bestaan (vooral op ICT en enkele andere domeinen). De Belastingdienst handhaaft risicogericht en de wet- en regelgeving rond de kwalificatie van arbeidsrelaties zijn niet per 1 januari 2025 gewijzigd; wel is het handhavingsmoratorium op de loonheffing opgeheven. Vanwege geheimhoudingsplicht kan de Belastingdienst niet bevestigen of er concreet gehandhaafd wordt bij verzekeringsartsen die voor UWV werken. Het beëindigen of aanpassen van contracten is een zaak tussen opdrachtgever en zzp’er, niet iets dat de Belastingdienst voorschrijft.
Het kabinet benadrukt dat schijnzelfstandigheid in alle sectoren voorkomt en dat pas na een boekenonderzoek kan worden vastgesteld of handhaving op zijn plaats is (bijvoorbeeld wegens kwade trouw of onderbetaling). Onderbetaling op zichzelf bepaalt niet of er sprake is van een dienstbetrekking; alle feiten en omstandigheden gelden, waaronder de onderhandelingsruimte over tarieven. De Nederlandse Arbeidsinspectie houdt risicogericht toezicht op naleving van arbeidswetten, zoals het minimumloon.
Er zijn volgens het ministerie geen signalen dat de aangepaste handhavingsstrategie tot grote ontwrichting leidt. Er geldt een ingroeimodel: tot 2030 kan de Belastingdienst weer tot vijf jaar terug correctieverplichtingen opleggen, maar voor 2025 is een ‘zachte landing’ afgesproken — eerst bedrijfsgesprek, onderzoek van het meest recente tijdvak en geen boetes over 2025. Tot slot loopt een campagne om opdrachtgevers te informeren hoe ze zzp’ers kunnen inzetten zonder schijnzelfstandigheid te veroorzaken.