Verkiezingen 2025: vijf belangrijke thema's voor werkgevers

In dit artikel:

Werkgeversorganisatie AWVN onderzocht Nederlandse verkiezingsprogramma’s op vijf thema’s die werkgevers raken: arbeidsmarkt, koopkracht, arbeidsmigratie, duurzame inzetbaarheid & leven lang ontwikkelen (LLO) en werkgeversklimaat & productiviteit. Doel van de analyse is inzicht geven in welk beleid werkgevers kunnen verwachten na de verkiezingen.

Belangrijkste lijnen
- Continuïteit van het arbeidsmarktpakket: veel partijen willen doorgaan met hervormingen die al met sociale partners lopen. Centraal staan meer vaste banen en minder flexibele contracten, herziening van het arbeidsongeschiktheidsstelsel en voorstellen zoals een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers. Concrete oplossingen voor de huidige personeelstekorten ontbreken vaak; sommige partijen noemen sectorale maatregelen voor zorg, onderwijs en defensie.
- Koopkracht en arbeidsprikkels: vrijwel alle partijen vinden dat werken moet lonen en willen het belasting- en toeslagstelsel versimpelen, maar de routes verschillen. Opties variëren van verlaging van de inkomstenbelasting (D66, SP, PvdD, Denk) tot aanpassingen van de arbeidskorting (CDA) of invoering van een belastingvrije voet (ChristenUnie, FvD). Sommige partijen pleiten voor een meerwerkbonus gericht op specifieke groepen.
- Loonbeleid en sociale zekerheid: linkse partijen willen vaak een flink hoger minimumloon (meerdere noemen €18), en sommigen willen jeugdloon vanaf 18 afschaffen. Voor de WW bestaan uiteenlopende voorstellen: verlengen versus korten met een hogere beginuitkering.
- Arbeidsmigratie: veel programma’s kiezen voor gematigde groei en selectiever toelaten van migranten, met nadruk op werk dat bijdraagt aan de economie. Duidelijke keuzes en economische gevolgen blijven vaak onuitgewerkt.
- Scholing en LLO: leven lang ontwikkelen krijgt brede aandacht; personaliseerbare leerbudgetten of leerrechten komen vaak terug (bijv. D66, GroenLinks-PvdA, CDA). Er is extra nadruk op digitale vaardigheden, AI, wettelijke stagevergoeding en tegengaan van stagediscriminatie. Meningen over langer doorwerken vs. lagere AOW-leeftijd lopen uiteen.
- Werkgeversklimaat en productiviteit: klassieke links-rechtsverschillen blijven: brede wens om regeldruk te verminderen; D66 en links willen innovatie en technologie voor productiviteitsgroei, vooral in het mkb. Ook mobiliteits- en klimaatmaatregelen (zoals rekeningrijden) zijn verdeeld.

Conclusie
Programma’s tonen zowel duidelijke verschillen als gedeelde prioriteiten: voortzetting van arbeidsmarkthervormingen, maatregelen om werk meer te laten lonen, investeringen in scholing en minder regeldruk voor bedrijven. Hoe concreet en snel die plannen worden uitgevoerd, blijft onzeker. Bron: AWVN-analyse van de verkiezingsprogramma’s.