Verzamelwet SZW 2026 is er - wijzigingen Arbowet, Ziektewet en meer
In dit artikel:
Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft het wetsvoorstel Verzamelwet SZW 2026 gepubliceerd. Het pakket bevat technische en kleinschalige beleidswijzigingen in zowel arbeids- als socialezekerheidsrecht, waaronder correcties die zijn aangedragen door uitvoeringsinstanties UWV en SVB. De beoogde inwerkingtreding van de artikelen is 1 januari 2026.
Belangrijkste wijzigingen
- Artikel 12 Arbowet: de raadplegingsverplichtingen van werkgevers worden verduidelijkt en geharmoniseerd met de EU‑Kaderrichtlijn veiligheid en gezondheid op het werk. Werkgevers moeten in de eerste plaats werknemersvertegenwoordigers (onder meer ondernemingsraad en personeelsvertegenwoordiging) raadplegen; alleen bij afwezigheid daarvan moeten belanghebbende individuele werknemers worden bevraagd. Vertegenwoordigers krijgen expliciet het recht de werkgever te adviseren en zelf voorstellen te doen over maatregelen die wezenlijk invloed hebben op veiligheid en gezondheid. Het wetsartikel benoemt ook welke systeembepalingen minimaal tijdens zulke raadplegingen aan de orde moeten komen, en legt vast dat overleg tijdig en zo vaak als nodig moet plaatsvinden. Nieuwe medewerkers moeten op de hoogte worden gesteld van gemaakte afspraken. Handhaving vindt in de praktijk vaak samen met de beoordeling van andere bedrijfsomstandigheden door de Nederlandse Arbeidsinspectie plaats.
- Ziektewet (art. 29, lid 12): een technische correctie herstelt een fout die bij de Verzamelwet SZW 2016 is ingeslopen. ZW‑uitkeringen bij ziekte door orgaandonatie (en bij ziekte door zwangerschap of bevalling) blijven altijd voor rekening van het UWV; eigenrisicodragers dragen hiervoor geen risico. Dit is een zuiver technische wijziging zonder beleidsmatige gevolgen.
- WagwEU en Wet Avv: doordat in 2024 de vermelding van de loonverantwoordelijke is geschrapt uit de Wet arbeidsvoorwaarden gedetacheerde werknemers in de EU, moet deze gegevenscategorie ook uit artikel 10a van de Wet op het algemeen verbindend verklaren van CAO‑bepalingen worden verwijderd. Dit betreft gegevensuitwisseling voor toezicht op naleving van CAO‑bepalingen.
- Wet banenafspraak en Wet kinderopvang: de regeling dat de inclusiviteitsopslag (bij activering van de quotumregeling) via de Aof‑premie wordt geïnd maar rechtstreeks naar de algemene middelen van het Rijk vloeit, wordt nu expliciet in de wet vastgelegd. Eenzelfde formulering komt terug in de kinderopvangwet waar relevant.
- GrensInfoPunten (GIP’s): het wetsvoorstel geeft een juridische grondslag voor de gezamenlijke, structurele financiering van het netwerk van tien bestaande GIP’s, waarmee grensoverschrijdende arbeidsmarktinformatie en dienstverlening wordt ondersteund. De Rijksoverheid en regio’s financierden de GIP’s al sinds 2020 gezamenlijk; de wijziging verankert dit nu wettelijk.
Waarom dit voorstel er ligt: vooral om uitvoeringsknelpunten en onduidelijkheden te corrigeren, wettelijke verplichtingen (en rechtsbescherming van werknemers) te verduidelijken, administratieve samenhang te herstellen en enkele financiële en bestuurlijke regelingen expliciet te verankeren.